آوای وشتــــــــــــــــــــــــــــان

سید محمد حسین دریاباری هستم، روزنامه نگار ، نویسنده و مدیرمسئول نشریه گو یه در استان قم .تلفن تماس 09127625987 کانال تلگرام https://t.me/daryabary1339

آوای وشتــــــــــــــــــــــــــــان

سید محمد حسین دریاباری هستم، روزنامه نگار ، نویسنده و مدیرمسئول نشریه گو یه در استان قم .تلفن تماس 09127625987 کانال تلگرام https://t.me/daryabary1339

روزنامه ایران خطاکرد گویه کارت زرد گرفت

روزنامه ایران خطاکرد گویه کارت زرد گرفت

     روزنامه ایران در22 اردیبهشت سال جاری  با درج کاریکاتوری وحدت ملی را تهدید و زمینه اختلاف ما بین  اقشار جامعه را از طریق مسایل نژادی و قومی فراهم ساخت.این روزنامه  دولتی و وابسته به خبر گزاری جمهوری اسلامی ایران می باشد. روزنامه ایران و خبر گزاری دولتی ایرنا به طور مستقیم زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اداره می شوند.پس از تشکیل دولت نهم و آغاز فعالیت این دولت، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی جایجایی نیروها را آغاز کرد. اولین جابجایی و عزل وانتصاب اودر خبر گزاری ایرنا بوده است. بدون تردید اهمیت فوق العاده خبر گزاری برای صفار هرندی موجب گردید چنین اقدامی را بعمل آورد. شاید سرعت عمل و عدم مطالعه دقیق، ارشاد نشینان را به آن اشتباه بزرگ روزنامه دچار ساخته است . نمی دانیم چرا بزعم اینان  دیگران باید تاوان آن خطاواشتباه را بپردازند؟ پس از آنکه جامعه به علت چاپ کاریکاتور دستخوش اعتراضات گردید مطبوعاتی که صرفا اطلاع رسانی نموده و دلسوزانه و ناصحانه خواستار عدم تکرار چنین اشتباهاتی شدنداخطار دریافت نمودند. یکی از این نشریات« هفته نامه گویه» در قم بوده است که به خاطر چاپ یک خبر کوتاه اخطار دریافت نمود.

پژوهشگر ان و ناظران مطبوعات می دانند که« گویه» در طول انتشار خود هیچگاه بر خلاف منافع ملی قلم نزده است. و مقالات چاپ شده درآن چه از جانب مدیر مسئول آن و نیز سایر نویسندگان نظیرمقاله مفصل «زبان مشترک اقوام ایرانی و مقالاتی از این دست  همگی در راستای تحریص و تشویق وحدت» ملی و تحکیم مبانی آن بوده است . پس از درج کاریکاتور توسط روزنامه ایران ; هفته نامه گویه خبری را در شماره 101 تحت عنوان« اعتراض ترک زبانان قم به روزنامه ایران»  چاپ نمودکه  اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قم به علت چاپ خبر مذکور به گویه اخطار داده است.

اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی به ماده 6 قانون مطبوعات استناد کرده است که ناظر به بندهای 4و5 آن ماده می باشد . گفتنی است خبر مندرح در گویه خواستار برخورد با عوامل اختلاف و اعتراض به روزنامه ایران شده است .

آیا روزنامه ایران بدلیل دولتی بودن مساوی با امنیت ملی است؟

متن اخطار اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قم بدین شرح است.

    احتراما با توجه به ماده 6 قانون مطبوعات که در آن ایجاد اختلاف ما بین اقشار جامعه به ویژه از طریق مسائل نژادی و قومی و تحریص و تشویق افراد و گروهها به ارتکاب اعمالی علیه امنیت حیثیت و منافع جمهوری اسلامی ایران در داخل یا خارج منع گردیده است و این مهم در شماره 101 آن نشریه با تیتر« اعتراض ترک زبانان قم به روزنامه ایران» رعایت نشده است نسبت به عدم تکرار و استفاده از چنین مطالبی به همکاران محترم تذکرات لازم را مبذول فرمایید.

    ضمنا در مورد چاپ مطلب به زبان ترکی به استحظار می رساند هر گونه تغییرات در نشریه طیق ماده 10 قانون مطبوعات باید با موافقت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت گیرد و آن مستلزم در خواست آن نشریه خواهد بود. مستدعی است دستور فرمایید از چاپ مطالب به زبان غیر فارسی خوداری کنند.

آیا اعتراض به یک روزنامه دولتی و عملکرد آن و اطلاع رسانی  تهدید امنیت ملی است؟! عین خبر به شرح زیر است:

    در پی درج مطلبی موهن در روزنامه ایران جمعه 22 اردیبهشت ماه 1385 جمعی از شعرا و نویسندگان ترک زبان قم طی تماس تلفنی با نشریه گویه اعتراض خود را نسبت به این عمل غیر اخلاقی و تفرقه افکنانه ابراز نمودند.لازم به ذکر است  در مورخه مذکور روزنامه ایران که باید تربیون رسمی تمام زبانها و قومیتها باشد با درج مطلب و کاریکاتوری که ملت ترک که در صد بیشتری از ساکنان جمهوری اسلامی را تشکیل می دهند توهین نموده بود.گفتنی است استان قم که ام القرای جهان اسلام می باشد و اکثر ترک زبانان آن نیز در مهاجرت اولیه خود به این منطقه جهت کسب علوم و معارف الهی پیشقدم بوده انداز معترضین جدی این گونه حرکتهای ناسیونالیستی می باشدامید است صدای اعتراض میلیونها ترک زبان ایرانی خواب خرگوشی کسانی را که هنوز به حقوق ملت ترک زبان در ایران اسلامی اعتقاد ندارند آشفته سازد.

شایان ذکر است یک واژه باید به قوم تغییر می کرد که متاسفانه چنین نشد اگر چه این واژه در ابتدای خبر استعمال و استخدام شده است .

    لازم به ذکر است گویه در هر شماره یک یا دو ستون به زبان ترکی مطلب چاپ می نمود. وقوع  جریان مذکور موجب گردید با تذکر شفاهی اداره کل فرهنک و ارشاد اسلامی مواجه و به دلیل عدم مجوز در خصوص این زبان وسایر زبانها از ادامه چاپ به آن زبان  خوداری شده است . همگان می دانند رعایت قوانین و مقررات همواره در سر لوحه کار آن نشریه قرار دارد . بارها اینجانب خواستار تذکر و یادآوری مقامات آن اداره به نشریه شده ام برای خنثی کردن برخی از تبلیغات سایتهای اینترنتی مطلبی تحت عنوان تذکر و یادآوری یر روی وبلاک «پیام وشتان» که متعلق به مدیر مسئول« نشریه گویه» می باشد قرار گرفت همین مطلب تحت عنوان هفته نامه گویه از« زبانهای انگلیسی عربی و آذری استفاده نمی کند» چاپ شده است که متن آن به شرح زیر است:

     تذکرویادآوری هفته نامه گویه از زبانهای انگلیسی عربی و آذری استفاده نمی کند

خوشبختانه  نشریه گویه، علی رغم همه مشکلات موجود توانست ازدوهفته نامه به هفته نامه تغییریابد.امیداست اکنون که قلمروفعالیت ان دربازتاب اخبار،دیدگاههاومباحث سیاسی ،فرهنگی ،اجتماعی،اقتصادی،علمی وورزشی وبالاخره تحلیل ونقدآن ازحیث زمانی گسترش یافت دررسالت خویش یه موفقیت های افزونتری نایل آید.ازآنجایی که در پروانه انتشار گویه، زبان فارسی قید شده است،لذااخیرامعاونت محترم مطبوعاتی اداره کل فرهنگ وارشاداسلامی استان قم اعلام کردچون زبان نشریه فارسی است استفاده ازسایر زبانها مانند عربی،انگلیسی وآذری منوط به کسب مجوزازوزارت فرهنگ وارشاداسلامی خواهدبود.لذابرهمین اساس نشریه گویه ضمن اعلام پایبندی به مقررات وقوانین اززبانهای فوقالذکرتاطی مراحل قانونی وکسب مجوز ازآن استفاده نخواهد کرد.در اینجا چند پرسش اساسی مطرح می شود که امید است حقوق دانان منصف ،صاحبنظران وتحلیلگران مسایل مطبوعاتی آن را پاسخ گفته ویا حداقل در جریان نحوه عملکرداداره کل فرهنگ وارشاد اسلامی قم قرار گیرند .

1-   این اخطار بر اساس ماده 6 قانون مطبوعات بند 4و5 آن صادر گردیدآیا خبر مذکور که اعتراض  به روز نامه ایران بوده خللی در امنیت ملی پدید آورده است تا اخطار مبنای حقوقی پیداکند .

2-   حد ومرزهای اطلاع رسانی وتحریک اقوام ونژاد در جهت اخلال در امنیت ملی کشور کجاست وبر اساس موازین موجود چگونه قابل نعریف است .در این اخطار حد ومرزهای اطلاع رسانی وتحریک مراعات شده است ؟

3-   3-از آنجایی معمولا نامه های اداره کل با امضای مدیر کل برای بیرون ارسال می گردد اخطار فوق با امضای معاون مطبوعاتی برای گویه ارسال شده است البته اطلاعات ما حاکی است نامبرده فردی دلسوز ونیز از نیروهای رزمنده زمان جنگ بوده واز سوابق خوبی برخورداراست . پرسش ما این است که چرا مسئولیت آن اخطار رامدیر کل شخصا بر عهده نگرفته است اگر چه در نهایت مسئولیت آن متوجه اوست .تصور ما این است اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قم چه مدیر کل و جه معاون وی تحت فشار دیگران اقدام به صدور خطا نموده اند . احساس ما این است که تحولات پدید آمده در روز نامه ایران به اختلافات در وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی با خبرگزاری ونیز گردانندگان روز نامه برمی گردد وبالاخره رفتار مسوولان هنگام آغاز به کار مجددروزنامه معید همین جریان است اختلافات وتسویه حسابها برای بدست گرفتن خود روزنامه با کادرموردنظر موجب گردید تا اتفاقات اخیر بوجود آید.آیابرای بدست گرفتن یک تریبون باید این همه هزینه از جیب منافع ملی آن هم دراین مواقع دشوار و حساس مجاز، مشروع و قانونی است؟و مرتکبان آن نباید به ملت ایران و تاریخ پاسخگو باشند؟   

                                                سیدمحمدحسین دریاباری

                                   1/4/1385

ستون نیمه خصوصی

ستون نیمه خصوصی

           تشریه گویه

گفته می شود : نشریه گویه از اختیار سر دبیر این نشریه خلع ید شده و تحت حمایت  مالی و سیاسی دبیر مجمع رو حانیون مبارز قم قرار گرفته است .

نشریه 19  دی    یکشنبه 20 دی ماه 1383  شماره 380

گویه به این اتهام 19 دی پاسخ نداد

کلنگ احداث حوزه علمیه امام صادق{ع} وحسینیه وشتان زده شد

             کلنگ احداث حوزه علمیه امام صادق{ع} وحسینیه وشتان زده شد

روزسه شنبه 7 شهریور85 همزما ن بامیلادمسعودسرداررشیدکربلا ابوالفضل العباس (ع) کلنگ احداث حوزه علمیه امام صادق (ع) وحسینیه وشتان توسط آیت الله جوادی آملی برزمین زده شد.زمین این بنا دوهزارپانصدمترمی باشد.بااینکه مراسم کلنگ زنی دراواسط هفته صورت گرفت ومردم وشتان وحومه درشهرهای مختلف ، مانند تهران ومازندران ساکن وسرگرم کاربودندبرای برگزاری پرشکوه مراسم کلنگ زنی کاروکسب خویش راتعطیل کرده ودروشتان حضوریافتند.ازسوی دیگرروابط گرم مردم وشتان بامردم حومه موجب گردیدهمه ی دعوت شدگان فیروزکوه وروستاهای اطراف درمراسم حاضرشوند دراین مراسم جمع کثیری ازروحانیون فیروزکوه ، قم ، مازندران وروستاهای اطراف شرکت داشتند.هیاتی بلندپایه ازسوی شورای مدیریت حوزه علمیه قم به ریاست آقای گلزاری درمراسم شرکت جسته وازنزدیک باموقعیت استثنایی آنجآا شناشد.حوالی 30/11دقیقه صبح بودکه آیت الله جوادی آملی کلنگ احداث حوزه علمیه رابرزمین زدحاضران باذکرصلوات خرسندی واشتیاق خویش راابرازکردند. پس ازان همه ی مردم درمسجدحاضرشدندوبه سخنان امام جمعه فیروزکوه آقای رستمی گوش فرادادند. امام جمعه فیروزکوه ضمن تجلیل ازمردم وشتان گفت :بحق حوزه علمیه امام صادق(ع) درجای بسیارمناسب وشایسته ای واقع شده است.سپس استادسید عنایت الله دریاباری ازاساتیدحوزه علمیه قم طی سخنانی به پیشینه علمی وفرهنگی روستای وشتان اشاره کرد وگفت:وشتان شخصیت های علمی وفرهنگی فراوان داردازجمله می توان سیدمظفرالدین موسوی که بارگاه منورش دروشتان است رایادآورشد.کتابی ازایشان باقی مانده که شرحی بر شرایع الاسلام است.وی افزود:بایددرباره سیدمظفرالدین تحقیقات گسترده تری صورت گیردتاشخصیت وآثارعلمی ایشان برای مردم ونسل امروزآشکارترگردد.ایشان بااشاره به کتابهای سید یعقوب موسوی وشتانی گفت:اوقریب به 60جلدکتاب درحوزه مختلف دین تالیف کرده است که بسیاری ازآنها دردست نیست. بااین وصف آثارموجودنشان می دهد که اوازبرجسته گان عصرخودبوده است.سپس نمازجماعت باشکوه فراوان به امامت آیت الله جوادی آملی اقامه گردید.پس ازنمازمردم به سخنرانی نامبرده گوش فرادادتد.چیزی که برای بسیاری شگفت انگیزبودتحمل مردم وشوروشعف  آنان بود.مردم علی رغم خستگی با علاقه فراوان وحوصله بسیاربه سخنان آیت الله جوادی آملی که پنجاه دقیقه بطول انجامیدگوش فراداندایشان درسخنان خویش به این نکته اشاره کرد،آنچه که موجب گردیدمردم طبرستان همواره دردین ثابت واستواربمانندحضورامامزادگان بوده است. وی تصریح کرد:من اطمینان دارم حوزه علمیه امام صادق(ع) دروشتان بدلیل همجواربودن باارامگاه سید مظفرالدین استوار،ماندگاروموفق خواهدبود.وی درخاتمه خاطرنشان ساخت :خوزه علمیه دروشتان بعلت آمدورفت نخبگان دین واندیشه موجب گسترش فرهنگ وتوسعه ی همه جانیه آن منطقه خواهدشد.

سیدمحمدحسین دریاباری

قرار کفالت براى مدیر مسئول گویه در قم

قرار کفالت براى مدیر مسئول گویه در قم

جلسه بازپرسى رسیدگى به پرونده سید محمد حسین دریابارى، مدیر مسئول هفته نامه« گویه » در شعبه اول بازپرسى داد سراى عمومى و انقلاب قم برگزار شد. به گزارش ایلنا، پیش از این مدعى العموم از مدیر مسئول هفته نامه « گویه » به اتهام نشر اکاذیب به قصد تشویش اذهان عمومى وجریحه دارکردن عفت عمومى جامعه از طریق انتشار یک گزارش،یادداشتى در مورد مجلس خبرگان رهبرى و یک داستان طرح شکایت کرده بود. بازپرس پرونده در این جلسه براى مدیر مسئول هفته نامه «گویه» قرار کفالت 40 میلیون ریالى صادر کرد که دریابارى نیزبا معرفى کفیل آزاد شد.

دوشنبه 13 آذر1385 شماره 1953

آفتاب یزد

نفی احزاب و پیامدهای ان

 نفی احزاب و پیامدهای ان

اخیرا یکی از مقامات بلند پایه وزارت کشور. سخنان شنید نی و خواند نی ایراد کرده است . این سخنان موجب واکنش بسیاری از سوی محافل سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی شده است . سخنان اقای افشار معاون سیاسی وزارت کشور حتی از سوی هاشمی رفسنجانی پاسخ داده شده است. به نظر می رسد که سخنان اقای افشار پیامد های مهمی در پی داشته و دارد که این گونه با ان مخالفت شده است. اقای هاشمی در جمع اعضای خانه احزاب نفی احزاب را مقدمه نادیده گرفتن مردم ارزیابی کرده و گفت. کسانی که این روزها مخالفت با تحزب را به امام ،نسبت می دهند به اندیشه های متعالی ان پیر فرزانه جفا می کنند . سخنان اقای افشار در خصوص احزاب و نقش انان پر سشهای فراوانی را پدید اورده است که ایشان و هم فکران وی باید پاسخگو باشند. در اصل 26 قانون اساسی جمهوری اسلامی امده است احزاب . جمعیت ها   انجمن های سیاسی و صنفی و انجمن های اسلامی یا اقلیتهای  دینی شناخته شده ازادند مشروط به اینکه اصول استقلال ، ازادی   وحدت ملی ، موازین اسلامی و اساس جمهوری اسلامی را نقض نکنند .هیچ کس را نمی توان از شرکت در ان منع کرد یا به شرکت در یکی از انها مجبور ساخت . ایا سخنان اقای افشار با این اصل قابل توجیه است؟ اگر احزاب ضرورتی نداشت چه نیازی به مشروع شمردن ان بود . ایا سخنان معاون سیاسی وزیر کشور با مقررات و قوانین کشور و اصول سیاسی جوامع امروز قابل توجیه است ؟ قبل از هرگونه ارایه پاسخی ضروری است نکاتی مختصر گویا درباره مفهوم لغوی و اصطلاحی حزب و نقش سازنده ان در جوامع و فلسفه تاسیس ان بیان گردد .بدون شک در این رهگذر نقش سازنده احزاب و کارشناسی نبودن سخنان اییشان هویدا می گردد. برخی از واژه ها از زمان های بسیار دور مطرح بوده و هستند و از قدمت زیادی برخوردارند اگر چه ممکن است نقش و مفهوم انها در هر مقطعی تغییر یافته باشد . مانند ((وزیر)) ، ((حزب))یا ((احزاب)). این واژه ها در متون دینی به طور مکرر و فراوان استعمال شده است . واژه حزب با تمام مشتقاتش در قران کریم 20 بار و در نهج البلاغه 9 بار ذکر شده است. امامعلوم نیست که چرا این کلمه در کشورهای اسلامی معنی و جایگاه خود را پیدا نکرده است . با اینکه همه دریافتند احزاب در کشورهای پیشرفته عامل ترقی و توسعه بوده و توانستند با جذب نیروهای کیفی و پرورش انان موانع رشد و کمال را از پیش روی جامعه بزدایند . قران کریم در یک نگاه کلان گروهی را که خدا جو هستند حزب الله و گروهی که در مسیر غیر خدا هستند حزب شیطان قلمداد می کند . بدون شک گروه نخست سنبل پاکی ها و گروه دوم سرامد زشتی ها است . اما در سطوح پایین تر خدا جویان در بعد نظری و عملی بر اساس موازین پذیرفته شده می توانند به گروه یا حزب مشخصی تبدیل شوند و به فعالیت اجتماعی و سیاسی بر اساس قرار داد پذیرفته شده اجتماعی بپردازند . ایا قران کریم این را منع می کند ؟ تعدد احزاب برای جوامع بزرگ زمینه را برای مشورت واداره امور بهترجامعه فراهم می سازد حتی اگر احزاب چیزی جز مشاور تلقی نشوند در این صورت هم مفید فایده خواهند بود . مشورت در متون دینی مورد تاکید قرار گرفته چه کسی بهتر و مجرب تر از احزاب. و در نتیجه لزوم وجود انان احساس می گردد . احزاب اگر بر اساس اصول و مبانی شکل یا بد نه تنها زیانی برا ی قدرت حاکم و جامعه بشمار نمی رود بلکه امروزه بهترین وسیله و ابزار برای تعلیم و تربیت و جذب و شناسایی نیروهای کارامد ارزیابی می گردد.زیرا هر حزبی بر اساس معیارهای تعیین شده درصدد یافتن قدرت است .به همین دلیل می کوشددر چارچوب اساسنامه و مرامنامه خویش مجربترین نیروهارا یافته ویا آموزش دهدوشایسته ترین آنان راجذب کند بنابراین از اینجاشایسته سالاری جای خویش رابه فامیل سالاری ورابطه سالاری خواهدداد.ازسوی دیگر ممکن است مباحثی بین احزاب ورسانه های آنها مطرح شودکه بر حجم اختلافات نظری بیافزاید تردیدی وجود ندارد که بیان دیدگاههای گوناگون علمی، اجتماعی ،فرهنگی واقتصادی با تشکل هایی درقالب حزب بطور منسجم ومنطقی مفیدترونتیجه بخش تروکاربردی تر است .این روند موجب حذف خشونت وحرکاتی که با منطق مغایرت دارد می گردد.شایدوبدون شک اینگونه اختلافات فکری در روایات رحمت توصیف شده است چراکه این شیوه می تواند جامعه مسلمانان را چه بلحاظ عملی و چه بلحاظ نظری پس از بحث هاوگفتگوهابه بهترین دستاوردهاونتایج منتهی سازد.از دیگر مزایای احزاب این است که درآن عقل جمعی حاکم است بدیهی است که اشتباه فرهیختگان ونخبگان به مراتب از افراد کمتر است.شماری از اندیشمندان ومتفکران دینی اکنون براین باورندکه احزاب می تواننددرتبلیغ دین هم موثر باشندوبا ارائه ی برنامه های دینی امربه معروف و نهی از منکرنمایند.باید پذیرفت امروزه نه دولت ونه فرد به تنهایی نمیتواند مانند گذشته موفق باشد.امکانات ارتباطی دنیابگونه ای پیشرفت کرده که دانش وخبر و اطلاعات گوناگون لحظه به لحظه مخابره می شود. بدیهی است نه فردونه دولت بدون بخش خصوصی در قالب احزاب یا شرکت هاوهرچیز دیگر قدرت پیگیری وبررسی آن را نخواهند داشت.یکی از ویژگی مهم احزاب این است که زمینه تضارب افکاروبرخورداندیشه را فراهم ساخته و موجب توسعه سیاسی ،اجتماعی ، فرهنگی واقتصادی بلحاظ نظری می شود.احزاب به دنبال جلب رضایت مردم وآراء آنان هستند بدین طریق قدرت را بر اساس مقررات هر کشورتقسیم می کنند وهرازچندگاه قدرت با آراء مردم دست بدست شده حزبی که با اکثریت مواجه ومورد استقبال قرار گرفت پیروزوحزبی که با رای منفی مواجه شد.به ترمیم ضعف خویش خواهد پرداخت و بالاخره اینکه در جوامع چند حزبی و چند صدایی چون احزاب مختلف اند رقابت در همه ی زمینه ها پدید می اید در نتیجه جامعه به سمت و سوی شایسته سالاری راه می یابد. صاحب نظران علوم سیاسی و اجتماعی بر این باوراند که حزب جایگاهی برای تجمع افرادی فرهیخته و نخبه است که با داشتن ابزارهای مناسب درصدد است قدرت را با رای مردم بدست اورد . دست یابی احزاب به قدرت در حکومت های گوناگون متفاوت است . هدف همه احزاب در نتیجه دست یابی به قدرت و اداره کشور به سبک وروش خود است کارشناسان علوم سیاسی معتقد اند که احزاب برای به اجرا در اوردن اندیشه هاو برنامه های خویش ناگز یر به کسب قذرت می باشد الان باید از حامیان اندیشه معاون سیاسی وزیر کشور پرسید اگر حزب نخواهد یا نتواند قدرت را بدست گیرد فلسفه تاسیس و تشکیل ان چه می تواند باشد؟ اینکه احزاب قدرت را برای خدمت می خواهند یا صرفا برای قدرت اگاهی از ان واقعا بسادگی امکان پذیر نیست اما بدون شک جامعه باید به دست فرهیختگان و نخبگان اداره شود. جوامع تحزبگرا چنین ساختاری را دارا هستند . این احزاب اند که بابرنامه های نیرومند و قابل قبول مردم را به انتخابات فرا می خوانند در کشور ما نیز احزاب به دلیل مباحث اعتقادی ، دینی و ملی چنین نقشی را ایفا کرده است.مطمئناصاحب سخن می داند احراز پست معاونت وزیر کشور به برکت رای مردم به اقای احمدی نژاد بوده است.


سیدمحمدحسین دریاباری


چاپ شده درهفته نامه گویه

منابع تفکر در اسلام

منابع تفکر در اسلام

درس سوم

در درس پیشین خاطر نشان شده است ، که شناخت در مباحث خانوادگی خود ، ابعاد فراوانی دارد که به مرور زمان و تناسب مطالب ، مورد بررسی و تحقیق قرار خواهد گرفت . یکی از موضوعات و مطالب وابسته به شناخت ، «منابع شناخت »است . هر محقق و مؤلفی که مسأله «شناخت» را مورد بحث قرار داد بدون شک پیرامون منابع آن نیز به تفصیل سخن گفت . اما ما مناسبتر دیدیم که همین موضوع تحت عنوان «منابع تفکر در اسلام » مورد بحث و مطالعه قرار گیرد . زیرا این دو عنوان در مفاهیم و مسایل با هم تفاوت چندانی ندارند و هر دوعنوان پیرامون سه مسأله بحث می نمایند . آن سه مسأله عبارت است از : ضمیر انسان ، طبیعت و تاریخ .چون این موضوعات از نگاه اسلام مورد مطالعه قرار می گیرد تحت عنوان منابع تفکر در اسلام مطرح گردید . اگر همین موضوعات در پی مباحث شناخت مطرح می شد و ارتباط تنگا تنگ با شناخت داشت و نگاه و نظر مکتب خاصی بر روی آن نبود شایسته آن بود که «منابع شناخت » به جای موضوع فوق انتخاب گردد.متون اسلامی مانند قرآن کریم و احادیث پیامبر و پیشوایان معصوم (علیه السلام) با لحن رسا و صریح و با واژه های گوناگون یکایک افراد انسان را به مطالعه و تحقیق در اسرار آفرینش فرا خوانده اند . تنها در قرآن کریم یکصد وپنجاه بار واژه «علم» با بینش از هفتصد و هفتاد بار شکلهای گوناگون آن ،که همگی به نوعی انسان را به شناخت و معرفت دعوت می کند ؛استعمال شده است .همچنین «عقل » با همه ی مواد و مشتقات خویش چهل و نه بار در این کتاب آسمانی بکار رفته است .واژه «فقه » و سایر مشتقات آن بیست بار در قرآن عنوان شده است . و خلاصه کلمه «فکر » و مواد دیگران هیجده مرتبه در این کتاب آسمانی استفاده شده است . بدیهی است که وازه های یاد شده و مشتقات آنها مردم را به اندیشه و شناخت حقایق و اسرار شگفت انگیز عالم فرا می خوانند . احادیث و روایات رسیده از سوی پیشوایان دینی در این باب قابل شمارش و احصاء نیست . بنابراین در حال حاضر از ذکر آنها خودداری می شود . اگر انسان محقق و جستجو گر با دقت متون اسلامی را مورد تحقیق و بررسی قرار دهد ؛ در می یابد که دعوت تمام عیار و همه جانبه اسلام به شناخت و معرفت برای دو امر اساسی می باشد . نخست اینکه انسان به دانشی دست یابد که به حیات و رفاه او کمک موثر و شایانی بنماید ، چرا که خداوند زمین ، آسمان و هر آنچه که در آن است را برای بهره برداری خوب و شایسته ی بشر آفریده است . دوم اینکه انسان باید به شناخت و معرفتی دست یازد که آینده او را تضمین کند شناختی که مانند آینه شفاف باشد و بتواند غایت و هدف اصلی را به صورت واقعی آن بنمایاند . هدف و انگیزه فراخوانی به شناخت «معرفة الله » می باشد . شناخت و معرفت مطلوب از منابع یاد شده این است که سرانجام هر انسانی را به آن هسته ی مرکزی متصل سازد .

آیا حواس پنجگانه از منابع شناخت است ؟

شمار زیادی از صاحب نظران و اندیشمندان ؛ هنگامی که پیرامون مساله ی شناخت و ابعاد آن سخن به میان آوردند و وقتی که به مبحث « ابزار و وسایل » شناخت رسیدند حواس پنجگانه را از ابزار وسایل معرفت نامیدند . اکنون این پرسش مطرح است که آیا می توان حواس پنجگانه را از منابع شناخت به حساب آورد ؟ مولف کتاب « مقدمه ای بر شناخت خدا » در درس دوم ، « منابع شناخت » را مطرح می کند و می پرسد چند منبع شناخت در وجود انسان هست ؟ و انسان از چند دریچه می تواند به جهان خارج خویش بنگرد ؟ به نظر ما در وجود انسان سه منبع و دریچه برای شناخت وجود دارد که انسان از طریق این منابع با حقایق هستی آشنا می شود این منابع عبارتند از : حس ، عقل و قلب . حواس پنجگانه نخستین منبع شناخت است که در وجود انسان قرار دارد . مولف کتاب مذکور برای اثبات نظریه و دیدگاه خویش به مناظره ای از امام صادق " علیه السلام " استناد می کند که با یک فرد مادی انجام داده است . متن مورد استفاده مناظره به قرار زیر است . « ذکرت الحواس الخمس و هی لا تنفع شیئا بغیر دلیل کما لا یقطع الظلمة بغیر مصباح » یعنی سخن از حواس پنجگانه بدون دلالت عقل هیچگونه نقشی در شناخت نمی تواند داشته باشد . همانطوریکه تاریکی بدون چراغ قطع نمی شود . مولف مزبور در آغاز درس که موضوع آن منابع شناخت است به این آیه استناد می کند .

و الله اخرجکم من بطون امهاتکم لا تعلمون شیئا و جعل لکم السمع و الابصار و الافئدة لعلکم تشکرون (1) « یعنی خداوند شما را از شکم مادرانتان خارج ساخت در حالیکه هیچ نمی دانستید و برای شما گوش و دیده و دل قرار داد  شاید قدر دانی کنید » در پاسخ به صاحبان این دیدگاه که حواس از منابع شناخت است باید گفت : پذیرش و قبول چنین نظریه ای برای کسی ممکن و میسر نیست زیرا دلیل و برهانی که بتواند انسان را بقبولاند حداقل در حال حاضر در میان نیست . در درس گذشته اثبات گردید که حواس از ابزار شناخت محسوب می شود نه منبع آن . اگر محقق و پژوهشگری عقل ، حس و قلب و هر چیزی را که می تواند بشناسد و درک کند را جزء منابع شناخت بداند بدون شک منابع و ماخذ تحقیق را پیدا کرده است . اکنون این سوال پیش می آید که حالا با کدام ابزار و وسیله باید برای شناخت آن منابع اقدام کرد ؟ مضافا بر این مناظره امام صادق " علیه السلام " با آن مرد مادی مسلک هرگز در صدد اثبات این موضوع که حواس منبع شناخت است ، نیست . زیرا ابوشاکر دیصانی تلاش کرد تا حواس را ابزاری مهم برای شناخت جلوه داده و نقش عقل را در شناسایی بکاهد . ولی امام صادق " علیه السلام " بدون اینکه نقش حواس را در شناسایی تضعیف کند ؛ با یک مثال زیبا قدرت و نقش عقل را در شناسایی و ابزار بودن برجسته تلقی فرمود . مولف کتاب یاد شده در پی نویس آن کتاب می گوید : از(( دریچه)) گاه تعبیر به ابزار شناخت و گاه تعبیر به منابع شناخت شده هر دو تعبیر صحیح است .

به نظر می رسد تعبیر دوم مناسبتر است . در خصوص این پی نویس باید گفت برخی معتقدند که درباره قلب یا دل میتوان دو تعبیر ذکر شده را استعمال کرد . ولی در مورد حواس پنجگانه چنین نیست البته بزودی خواهد آمدکه خود انسان منبعی برای شناخت است . ولی مهم این است که وظایف ، نقش و همچنین قلمرو منبع و ابزار مشخص و معین باشد .

«طبیعت»

یکی از منابع تفکر و اندیشه در اسلام طبیعت می باشد . طبیعت واژه ای است که مفهوم بسیار وسیع و گسترده دارد . در قرآن کریم این مفهوم گسترده برای طبیعت به وضوح پیدا است . هنگامی که قرآن این معجزه جاوید پیامبر گشوده می شود و مورد تدبر و مطالعه قرار می گیرد معلوم می گردد که طبیعت شاخ و برگهای فراوانی دارد .زمین ،آسمان ،ستارگان ،خورشید،ماه ،ابر،باران،جریان باد،حرکت کشتیها در دریاها ،گیاهان،حیوانات و هر چیزی که محسوس باشد؛مفهوم واژه طبیعت است . قرآن این کتاب مقدس ، بشر همه ی عصرها را دعوت کرد تا در پیرامون این موضوعات با دقت اندیشیده ، و تفکر نمایند.در اینجا لازم است به چند نمونه از آیات که گستردگی واژه طبیعت را تأیید و مصادیق آن را بیان می کند ، یاد آور شویم . خداوند سبحان وقتی که در قرآن مصادیق طبیعت را بر می شمارد بسیاری از آنها را تعبیر به آیه می نماید .

1-قل انظروا ماذا فی السموات والارض و ما تغنی الایات و النذر عن قوم لایومنون (1) خداوند به پیامبر خویش می فرماید : بگو به مردم با دقت مطالعه کنند و ببینند که در آسمانها و زمین چه چیزهایی  هست . آیه شریفه مذکور از همه ی انسانها در تمام عصر و زمان دعوت بعمل آورد تا در طبیعت به معنی وسیع کلمه مطالعه کنند شاید با این مطالعات سرانجام خالق هستی را بشناسند .

2- و فی الارض آیات للموقنین (2) در زمین آیه هایی برای اهل یقین وجود دارد . در قرآن کریم پیرامون آفرینش زمین چه به طور مستقل یا همراه با نحوه آفرینش آسمان و یا سایر موجودات فراوان سخن به میان آورده است . در این آیات خداوند با صراحت پیروان خویش را به دانش زمین شناسی تحریص و ترغیب نموده است . شاید بتوان گفت مباحث مربوط به زمین چه بطور مستقل و چه در ضمن آفرینش آسمان و دیگر موجودات بیان شد حدود 82 بار بالغ گردد.

3- و القی فی الارض رواسی ان تمید بکم (3) و در زمین کوههایی استوار افکنده تا شما را به اظطراب نیفکند . قرآن  مجید 39 بار از کوهها با واژه جبل و جمع این کلمه جبال و 9 بار با واژه رواسی نام برده است . بهر حال می توان از آیات مذکور این نتیجه را گرفت که خداوند سبحان همه ی پیروان خویش را به مطالعه طبیعت به معنی وسیع کلمه فراخوانده و از انها خواسته است همواره و در هر عصر و زمان سکان دار علم و دانش باشند اگر مسلمانان در حال حاضر احساس  می کنند قدرت علمی آنان رو به تحلیل گذارده است علل و دلائل آن روشن است ؛پرداختن به راز و رمز این موضوع موجب اطاله کلام شده و جای آن هم در قلمرو مباحث اعتقادی نیست . کمتر مکتبی وجود دارد که طبیعت را به عنوان منبع شناخت نپذیرفته باشد . در گذشته های دور اینگونه اندیشه ها یافت می شد البته الان نیز کم و بیش پیدا می شود . در گذشته افلاطون از ان دسته از دانشمندانی است که نتوانست طبیعت را به عنوان منبع شناخت بپذیرد . دکارت و بیکن بودند که علم را در مسیر جدید هدایت کردند . اما دکارت چون فلسفه اش بر اساس شک ویرانگر پی ریزی شده بود نتوانست طبیعت را به عنوان منبع شناخت قبول کند تا اینجا هوده بحث این می شود که طبیعت یکی از منابع تفکر می باشد و می تواند واقعیت و حقایق را به هر انسانی که بخواهد بنمایاند .

«منابع و مأخذ»

1-فهرست آیات ، سوره النحل آیه 78 ، سوره یونس آیه 101 ،  سوره الذاریات آیه 20، سوره لقمان آیه 10

2- المعجم المفهرس لا لفاظ القرآن الکریم : الدکتور منصور فهمی دار احیاء التراث العربی – بیروت – لبنان

3- مسأله شناخت . استاد مرتضی مطهری چاپ دوم سال 1367 ناشر انتشارات صدرا

4- شناخت از دیدگاه علمی و از دیدگاه قرآن : استاد محمد تقی جعفری چاپ و نشر – دفتر نشر فرهنگ اسلامی – سال 1360

5- سیر حکمت در اروپا- محمد علی فروغی چاپ اول سال 1360

6- آموزش عقائد – محمد تقی مصباح – ناشر سازمان تبلیغات اسلامی چاپ اول سال 1365 جلد اول

7- مقدمه ای بر جهان بینی اسلامی – استاد مرتضی مطهری – ناشر انتشارات صدرا .

8- فلسفتنا- محمد باقر الصدر ناشر دار الکتاب الاسلامی چاپ دهم

9- عقائد الامامیه – محمد رضا مظفر – انتشارات الشریف الرضی – قم المقدسه

10- مقدمه ای بر شناخت خدا – محمدی ری شهری – سال 1361 انتشارات یاسر

11- بهترین راه شناخت خدا – محمدی ری شهری – جلد اول ناشر دفتر انتشارات یاسر سال 1361

12- انسان موجود ناشناخته – دکتر الکسیس کارل . مترجم دکترپرویز دبیری

این درس ها درتهران هیات مکتب التوحید متوسلین به موسی بن جعفر علیهما السلام گفته شده است تاریخ تدریس  سالهای 1371 و1372 بوده است

سید محمد حسین دریاباری

معرفی کتاب سید محمد حسین دریا یاری

معرفی کتاب

« کتاب زنان  وانتفاضه ی فلسطین» درسالی که به نام عزت وافتخار حسینی

نامیده شد چاپ گردید . کتاب مزبور در پنج فصل توسط محمد فایق فرجی و

الله نور نوراللهی تدوین شده است.

فصل اول تحت عنوان بزرگان اسلام و مساله ی فلسطین ، دیدگاه ها ونظرات

بزرگان شخصیت های اسلامی رابرشمرده است

فصل دوم مقالات  ان همایش است که توسط ناحیه مقاومت بسیج سپاه پاسداران

انقلاب اسلامی کردستان برگزار گردید . اولین و طولانی ترین مقاله کتاب

« چگونگی کمک رسانی –مادی ومعنوی –به قیام انتفاضه فلسطین» است که به

قلم سید محمد حسین دریا یاری به رشته تحریر در امده است.

فصل سوم کتاب به بررسی نامه هایی می پردازد که برای کنگره زنان حماسه

ساز فلسطینی از سوی زنان ودختران کردستانی ارسال شده است.

فصل چهارم کتاب تحت عنوان« سروده ها» است که اشعار شاعران را در توصیف

فلسطین و رنج های ان  ونیز اینده ان را ترسیم کرده است .

و فصل پنجم کتاب به سخنرانی های همایش اختصاص یافته است . کتاب

زنان وانتفاضه ی فلسطین در 2هزارتیر اژودر تاریخ 1 138درقطع رقعی ودر 198

1صفحه به چاپ رسیده است .