موانع قانونی اجازه فعالیت در حوزه بافت های فرسوده را نمی دهد

مدیر عامل شرکت عمران معصومیه در گفتگوبا گویه

موانع قانونی اجازه فعالیت در حوزه بافت های فرسوده را نمی دهد

گفت وگو از سید محمد حسین دریاباری

موانع قانونی و اداری به ما اجازه نمی دهد در حوزه ماموریت اصلی مان که احیای بافت های فرسوده  است کاری را پیش ببریم.

روزنامه گویه: شرکت عمران معصومیه در قم پیگیر حل مسائل و گره گشایی از مشکلات شهری است. معمولاً شهرها و به ویژه کلان شهرها مشکلات عدیده‌ای داشته و با آن روبرو هستند . از جمله مشکلی که بسیار به  چشم می‌آید و کلان شهرها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند بافت‌ها شرکت عمران  معصومیهی فرسوده آن شهرها می باشد. این شرکت در حوزه بافت فرسوده و بسیاری از مسائل شهری سر و کار داشته و به حل آنها مبادرت ورزیده و یا در صدد انجام آن است . از همین رو از روزنامه گویه با مدیرعامل این شرکت جناب آقای علی اکبر رحیمی نشسته و در حوزه‌های مختلف با وی به گفتگو پرداخته ایم متن این گفتگو به قرار زیر است :

گویه: لطفا شرکت و موسسه خود را معرفی و شرحی از وظایف این موسسه و فعالیت هایتان  برای خوانندگان ما بفرمائید.

ج: بسیار متشکر و ممنونم از زحمت شما و باعث افتخار است در خدمت شما هستیم. فلسفه  وجودی تاسیس شرکت عمران معصومیه گره گشایی از موضوعاتی بوده که در حوزه مدیریت شهری بعضا در قسمت های مختلف با آن مواجه بوده اند. این شرکت در سال ۱۳۸۵ به صورت رسمی تاسیس شده و تقریبا ترکیب اعضای اصلی سهامداران آن، شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران از شرکت های زیرمجموعه وزارت مسکن و شهرسازی آن زمان (راه و شهرسازی فعلی)، شهرداری قم، سازمان زیباسازی و بهسازی و نوسازی اطراف حرم مطهر، شرکت عمران و مسکن سازان ایران (از شرکت های تحت امر وزارت راه و شهرسازی) می باشد. شاکله این شرکت با این ترکیب است و همان زمان نیز آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها بخشی از سهام شرکت را دارا بوده است.

با توجه به فلسفه وجودی این شرکت که بتواند بعضا کمک حال مجموعه مدیریت شهری باشد و از این بابت اقدامات خوبی نیز در زمان های خودش صورت گرفته است. شاید می توان گفت احیای بافت های فرسوده شهری یکی از وظایفی بوده که به این شرکت محول شده که البته این امر در دولت های مختلف شاید در اولویتشان نبوده یا مشکلات دیگری گریبان گیر دولت ها بوده که دچار فراز و نشیب شده است. کمااین که الان دچار افت در این قضیه هستیم. بافت های فرسوده شهری کمتر به آن توجه می شود بافت های فرسوده واقعا یکی از  دغدغه های شهرهای بزرگ است .شهرهایی که قدمتشان به ده ها سال پیش برمی گردد طبیعتا یکی از بافت های مسکونی اش  فرسوده شده و این می تواند آسیب و تهدید جدی برای هر شهری باشد.

شاید اگر از حوزه مدیریت بحران بخواهیم به این موضوع نگاه کنیم وجود بافت های فرسوده شهری می تواند تهدید باالقوه ای برای هر شهری باشد.

بنده در حوزه مدیریت بحران نیز کار کرده ام و دیده ام تا زمانی که اتفاقی نیفتد همه حواس ها به جای دیگری است به محض این که اتفاقی می افتد در تکاپو می افتند که چه کاری کنند. دولت ها دراین زمان اعتبار خوبی نیز دارند و حتی میلیاردی خرج می کنند تا مشکل برطرف شود. و دغدغه ای برای مردم نباشد.

در طول چند سال گذشته سهامداران شرکت تغییراتی کردند. شاید زمانی ۳۰ درصد سهام را شهرداری داشت الان ۹۵ درصد سهام را شهرداری و سازمان های وابسته و تابعه دارند.

حال شهرداری ۵۰ درصد را داراست و سازمان سیما و منظر ، میادین، توسعه و عمران، بهسازی اطراف حرم و سازمان فرهنگی ورزشی عمده سهامداران این شرکت اند.

از سال ۹۹ که ماموریت فعالیت در این شرکت را با دستور شهردار پیدا کردم در آن زمان به من سه ماموریت در این شرکت دادند که آن ها را حل و فصل کنم.

شرکت چندسالی نیز دچار چالش هایی شده بود به جهت این که قانون در تبصر بودجه کشور، قانون منع تصدی بیش از یک نفر را داشتیم و ما از کارکنان شهرداری در این شرکت داشتیم که منع قانون نداشتیم و من نیز مستثنی نبودم و شهرداری به من سه ماموریت داده بود یکی این که تغییرات ثبت شرکت ها را مشخص کنم. دوم این که پروژه تله استیج که چالش هایی داشت را پیگیر باشم و سوم این که شرکت های زیرمجموعه این شرکت مادر تخصصی نیز ایجاد شود.

من نیز در ابتدای کارم خواستم پروژه تله استیج را فعال کنم که رقم خورد و تکمیل شد و استاندارد ان را گرفتم. در افتتاحیه آن که استاندار وقت(دکتر سرمست) و رئیس شورای شهر وقت، آقای شهردار حضور داشتند گفتم یک دانش بومی در این شهر ایجاد کردم که اگر آقای استاندار خواستید جایی تله استیج تا تله کابین افتتاح کنید می توانید روی من و مجموعه شرکت مان حساب کنید.چون در طول این یک سال چالش هایی که شرکت از قبل مواجه بود و من شناسایی کرده بودم برطرف شد.

در حوزه تغییرات ثبت شرکت ها رایزنی هایی کردم و با خود آقای شهردار صحبت شد و گفتیم ما الان نمی توانیم این تغییرات را اعمال کنیم چه کار کنیم؟ پیشنهاد استفاده از افراد بازنشسته را دادند که شاید این مسئله رفع شود که من رفتم و از شهرداری منفک شدم و مرخصی بدون حقوق گرفتم و با استفاده از همکاران بازنشسته شهری، ترکیبی را تنظیم کردیم و در نهایت از برج یک سال ۱۴۰۱ تغییراتی را اعمال کردیم و دومین ماموریت بنده انجام شد.

مورد سوم ماموریت که هلدینگی ایجاد کنید و شرکت های زیرمجموعه آن را تاسیس کنید و تقریبا از ۷، ۸ سال پیش این شرکت یک سری کارهای شهرداری را انجام می داد از جمله ممیزی املاک سطح شهر(سه و چهار منطقه) را با کمک دو شرکت دیگر انجام داده بود، این از کارهای اساسی این شرکت بود و در احیای بافت های فرسوده شهری بخشی از سکونت گاه های فرسوده شهری، کارهای کارگزاری آن را انجام داده بود. 

ما از اوایل امسال مجددا بعد از سر و سامان گرفتن شرکت، دوباره پیگیر بافت های فرسوده شدیم. به رغم این که قانون گذار باید قانون را تسریع کند اما خیلی جاها قانون کسب و کار، چالش هایی را برای کسانی که متقاضی این مجوزها هستند ، ایجاد کرده بود.  

ما چندین ماه است که پیگیر هستیم اما طول کشیده درحالی که قانون گفته اگر کسی متقاضی مجوز کسب و کار بود کمتر از یک ماه باید انجام شود که اگر نشد دستگاه مربوطه باید ان کار را انجام دهد. که برای مجموعه ما این اتفاق نیفتاد و آن ها نیز دلایل خاص خود را دارند.

به هر حال قوانین دست و پا گیر است و به جای رفع موانع، ایجاد موانع می کند ولی خیلی پاسخگوی ما نبودند. 

گویه: آیا درحال حاضر نیز حرم حضرت معصومه سلام الله علیها سهام دار شرکت می باشد؟

ج: بله الان نیز پنج درصد آن را داراست و نمایندگان رسمی سهامداران همچون آستان در جلسات ما و مجمع حضور دارند.

گویه: میزان بافت فرسوده در قم و سکونتگاه های غیر رسمی را بفرمایید.

ج: بنده در شهرداری کار کردم و اطلاعاتی دارم اما از اداره مسکن و شهرسازی باید این امار را گرفت مرجع تخصصی این کارآن ها هستند و ما مجری کار هستیم و چهار، پنج سال است که شرکت از این موضوع منفک شده.

درخصوص اساسنامه شرکت و موضوع ماده چهار ، اوایل بسیار گسترده دامنه فعالیت شرکت را دیده بودند اکنون اصلاح اساسنامه مابه شدت مورد نیاز است و الان سازمان شهرداری ها بخشنامه داده که هرکس تغییراتی در اساسنامه بخواهد باید به سازمان شهرداری ها مراجعه کند ما در این باره دچار گیرهای اداری هستیم و در این صورت فلسفه وجودی ما معنا پیدا نمی کند . هدف از تاسیس شرکت تجارت و سهامی خاص این است که از گیر و دار اداری به دور باشیم و با قوانین دست و پاگیر نمی توانیم کمک حال شهرداری و مدیریت شهری باشیم. ماموریت مان در حوزه بافت های فرسوده را نمی توانیم پیش ببریم.

همه صحبت های بنده این است که در این بخش گیر کردیم و ماموریت سوم خود را نمی توانم پیش ببرم و با همه این اوصاف ۲۰ قرارداد با شهرداری و البته با حمایت شهردار دارم ما بازوی شهرداری شدیم مثلا شهرداری بخواهد کاری کند زمان ندارد حلال امور شهرداری هستیم. چون سهامدار این شرکت شهرداری هست خیلی کارها سریع انجام می شود.

به جهت پروژه هایی که به دست گرفتیم سود خوبی عایدمان شده که هنوز بین سهامداران تقسیم نشده و همه ۵۰۰، ۶۰۰ نفری که کارکنان شهرداری هستند از این جا ارتزاق می کنند.

دستگاه های نظارتی در این جا بازرسی مرتب دارند و در چهار، پنج سال هیچ مورد خاص برای ما ایجاد نشده است‌.

گویه: با این اوصاف درخصوص بافت های فرسوده کاری نمی کنید؟

ج: خیر چون هنوز مجوز ماده چهار را نگرفته ایم. ما الان چهار، پنج سال است که کاری در حوزه بافت فرسوده انجام نمی دهیم فقط ما هم نیستیم خیلی از شهرها شرایط ما را دارند. متاسفانه هنوز لاینحل است.

گویه: اگر در بافت های فرسوده سرمایه گذاری شود مفیدتر است یا این که در اطراف شهر بگردند و شهرها را توسعه دهند؟

ج: به نکته بسیار ظریفی اشاره کردید واقعیت این است که ما مسیر را اشتباه می رویم به جای این که هزینه بسیار به توسعه دهیم بیاییم در حوزه بافت های فرسوده کار کنیم. چون متناسب با توسعه باید زیرساخت ها نیز به آنجا برود و هزینه های بسیار سنگین به دولت ها تحمیل می شود.کار در حوزه بافت های فرسوده چند کار بسیار مهم انجام دادیم. اینکه مردم دوست ندارند به حاشیه ها بروند شما پردیسان را ببینید چقدر زیرساخت های شهری و تاسیسات و... به آنجا رفت. درصورتی که همه این ها در مرکز شهر بود حال شاید نیاز به تقویتی داشت اما بهتر بود. متاسفانه ما مسیر را اشتباه رفتیم. نه فقط در قم بقیه شهرها نیز اینگونه هستند. در زلزله بم یادم هست میلیون ها هزینه می کردیم تا سروسامانی بدهیم. حال بخواهیم کار زیرساختی در حوزه بحران یا مدیریت شهری انجام دهیم می گویند اعتبار نیست این اعتبار در وقت خودش هست متاسفانه اولویت نیست. دیدگاه ما در حوزه بافت های فرسوده دچار کارهای سنتی هستیم.

شهرهای مدرن اینگونه کار نمی کنند. که ما اینقدر در حوزه بافت های فرسوده مشکل داریم حال شاید ما بزه هم داشته باشیم یا در سکونتگاه های غیر رسمی مان به جهت اینکه این کارها را مدیریت نکردیم و اگر تغییر نگرش ها صورت بگیرد و دولت ها اولویت شان را به بافت های فرسوده اختصاص دهند خیلی موفق تر خواهیم بود.

چاپ شده درروزنامه گویه شماره 2307 مورخ 27 آذر 1402