ساختن جامعه با رسانههای جریان ساز
سید محمد حسین دریاباری
روزشنبه بیست ویکم مرداد به بهانه ی گرامیداشت روز خبرنگار، جناب آقای رضا اعرابی سرپرست روابط عمومی استانداری به دفتر روزنامه گویه آمده تا از دوستان و همکاران ما در روزنامه گویه که همواره اخبار و گزارشهای مربوط به استان را بازتاب میدهند تقدیر کند. ما از همه کسانی که به هر دلیل به مناسبت روز خبرنگار از همکاران ما درمطبوعات و رسانههای استان باحضوریافتن دردفاترویا درجلسات تقدیر کردند سپاسگزاریم. این حرکتها میتواند در روند کار رسانهها تاثیرگذار باشد اما اگر هم نباشد خللی در حرکت رسانهها ایجاد نخواهد کرد. زیرا رسانه در دنیای امروز حرفهای است که به هیچ دلیل تعطیلی بردار نیست . آن دسته ازاصحاب رسانه که می خواهند ابراز عقیده کنند ودرجامعه حضورداشته باشند و یا انگیزههای دینی در محتویات رسانهای دارند درقید وبند این آمد وشد نیستند. بنابراین از همه دوستان تقدیرو تشکر میکنیم .گرچه توقف ایشان در دفتر به لحاظ زمانی به درازا نکشید ولی در همین مدت کوتاه چند نکته اساسی به طور فشرده مطرح شد .ایشان در صحبتی بسیار کوتاه تمایل خود را برای همکاری با رسانهها اعلام کرده و خرسند بودند تا اصحاب رسانه و خبرنگاران پیشنهاداتی که دال بر همکاری مستمر باشد به وی ارائه دهند و ضمناً ایشان از هرگونه پیشنهادات که منجر به استمرار همکاری شود استقبال کرد. شاید در همین زمان کوتاه ما بیشتر از ایشان صحبت کرده و تقریباً وقتی را برای ایشان نگذاشتیم و به بعضی از تنگناها و مشکلات رسانهها اشاره کردیم. البته یادآور شدیم که امکان حل آن از عهده استاندار و شاید حتی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خارج باشد. اما این مقامات میتوانند در سطح دولت تاثیرگذار باشند تا قم بتواند به لحاظ رسانه در کیفیت در حدی مطلوب جایگاه خود را نسبت به سایر استانها پیدا کند. تردیدی وجود ندارد که اکثر مسئولان میخواهند بدانند ظرفیت کار رسانهها چگونه است و میزان تاثیرگذاری آن ها چطور؟ نکتهای که مطرح کردیم و دوست داریم همه خوانندگان هم بدانند این است که شاید اصلاً در استان قم و سایر استانها کمیت رسانه چندان مطرح نباشد زیرا رسانه های مکتوب ورسانههای غیر مکتوب شامل پایگاهای خبری دارای مجوز فراوان باشند اما مهم آن است که این رسانهها باید جریان سازی کنند چه این که میخواهند از موفقیتها سخن بگویند باید جریان ساز باشند وچه از موفقیتهای به دست آمده ، پیشرفتهای حاصل شده ، قله های فتح شده و ارزشهای به دست آمده همه ی این ها با جریانسازی باید خود را بنمایاند. حتا اگر رسانههایی که به دنبال آن هستند که ناکامیها ،عدم موفقیتها، کارهای انجام نشده ، طرحهای باقیمانده و دهها موضوعی که باید برای مردم انجام شود تا سهولت زندگی را به همراه داشته باشد باز هم باید با نقد و انتقاد و جریان سازی قوی هم افکار عمومی را علیه مدیران ناتوان بسیج کند و هم مدیرانی که ظرفیت و استعداد بالایی دارند را بنمایاند در این صورت مسئولان تصمیم ساز و تصمیم گیر میتوانند در انتخاب افراد و به کارگیری نیروهای توانمند قدرت انتخاب داشته باشند. با این بیان میتوانیم به این نتیجه برسیم که در میان رسانههای ما شاید خبر، خوب نوشته شود، گزارش مناسب تهیه شود، گفتگو به عمل آید و آن چه که یک رسانه باید داشته باشد همه داشته باشند. اما جریانسازی در کنار آن نیست. فقدان ونبود جریان سازی دلایل فراوانی دارد که اکنون ما در صدد بررسی آن نیستم. وقتی با مسئولان نهادهای مختلف و مدیریتهای گوناگون استان قم گفتگو میکنیم می گویند که فلان رسانه دید میشود و فلان رسانه دیده نمیشود یا کمتر دیده میشود ما دلیل آن را فقدان امکانات مناسب برای رسانهها میدانیم رسانهها زمانی خوب دیده میشوند که گزارشها تحلیلها نقدها و گفتگوهایی انجام دهند که جریان ساز باشد. گوشهای از مشکلات جامعه را ترسیم نماید. این گزارش به گونهای جذاب باشد که همه بخواهند ببینند بشنوند یا بخوانند این امکان در حال حاضر برای بسیاری از رسانهها نیست . این که چرا ممکن نیست دلایل آن پیداست مهمترین چیزی که برای رسانهها مطرح میباشد داشتن امکانات اقتصادی مناسب برای رسانههای مکتوب و غیر مکتوب است که بتوانند تولیدات خویش را افزایش دهند. نکته دیگری هم در ایجاد جریان سازی وجود دارد و آن این است که مدیران باید شجاع باشند و در مقابل نقد به جای جوسازی علیه رسانهها به پاسخگویی مبادرت ورزند. بسیاری از مدیران هستند که اگر تصویری زیبا از آن ها در روزنامهها چاپ شود بسیار خوشحال و خرسندند که دیده شدهاند اما اگر همین تصویر همراه با نقد باشد آتشی بر خرمن رسانه ها روشن خواهند کرد که تا ابد صاحب رسانه به خاطر داشته باشد . شاید بگویید که شکایت میکنند اگر شکایت کنند بسیار خوب است بگونه ای رفتار می کنند تا برای همیشه زمینگیر شودو از گردونه فعالیت ساقط . بنابراین ساختن یک جامعه با رسانههای جریان ساز امکانپذیر است. رسانه ها نقش آمران به معروف و ناهیان از منکر را دارند و در دنیای مدرن امروز نباید تصور کنیم که امر به معروف و نهی از منکر صرفاً با زبان و یا فردی است. احزاب ، گروهها و رسانهها با شیوه های مختلف میتوانند امر به معروف و نهی از منکر کنند . امر به معروف و نهی از منکر فقط به یک جمعی از مردان و زنان نیست بلکه مهمترین کسانی که باید مورد امر به معروف و نهی از منکر قرار گیرند مسئولان و مدیرانی هستند که مهمترین امکانات مردم و کشور در اختیار آنان است. اگر درست به آنان گفته شودوبه قوانین ومقررات عمل کنند، برای مردم موثر و مفید خواهند بود چرا که امکاناتشان بیهوده هدر نمیرود و هم این مسئول ومدیر در برابر مردم و خداوند منان سربلند خواهد بود.
/چاپ شده درروزنامه گویه مورخ 22مرداد1402
https://www.facebook.com/photo?fbid=767291315399139&set=a.522589609869312&locale=fa_IR
https://www.facebook.com/photo/?fbid=2618630998285492&set=a.110258309122786
پیگیری مشکلات خبرنگاران واقعی یا نمایشی است؟
سید محمدحسین دریاباری
به گزارش «روزنامه گویه » پایگاه خبری آستان بهارستان نوشت: سید محمد حسین دریاباری مدیر مسئول روزنامه گویه و پیشکسوت اصحاب رسانه است که سال هاست عمر خود را در این عرصه سپری کرده است.
وی به مناسبت روز خبرنگار یادداشتی را تحت عنوان « پیگیری مشکلات خبرنگاران واقعی یا نمایشی است؟ » را در اختیار پایگاه خبری آستان بهارستان قرار داده است که نتایج سال ها تجربه او در این حرفه است و خواندن آن خالی از لطف نیست. متن یاد داشت به شرح زیراست:
هفدهم مرداد در کشورمان روز خبرنگارشناخته میشود. شورای فرهنگ عمومی با تصویب این روز به عنوان روز خبرنگار،آن را درتقویم کشورجای داده است. همین امر سبب شده تا مسئولان و مردم و کسانی که علاقمند عرصه ی خبر هستند از صاحببان این روز تقدیر نموده و این روز را گرامی دارند. علت نامگذاری هفدهم مرداد به عنوان روز خبرنگار هم آن است که در چنین روزی محمد صارمی خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی در سال ۱۳۷۸ در مزار شریف افغانستان به همراه ۸ نفر از اعضای کنسولگری ایران توسط گروه طالبان به شهادت رسید. پس از آن هر سال ۱۷ مرداد به عنوان روز خبرنگار گرامی داشته می شود. خبرنگار آن کسی نیست که با ابزار و امکاناتی که در اختیار دارد اتفاقات و حوادث را به اطلاع مردم میرساند خبرنگار کسانیاند که با استفاده از هنر خود رخدادها را به اطلاع مردم جامعه میرسانند البته نباید فراموش کرد که استفاده از ویژگیهای متناسب با این حرفه توسط خبرنگاران آن ها را در این راه به موفقیت میرساند. خبرنگاران با مردم آمیختهاند و در بین آن ها حضور دارند و در محل وقوع رویدادها تنفس میکنند وواقعیتهای موجود آن جامعه را به گوش و چشم مردم میرسانند. یک خبرنگار ان زمانی خبرنگار است که علاقمند به فعالیت در این حوزه بوده و دارای استعداد ویژهای در این حرفه باشد. بدیهی است با داشتن این شرایط پس از طی کردن دوره های آموزش تخصصی به دنبال تهیه و جمع آوری و تنظیم اخبار برود. خبرنگار زمانی خبرنگار است که با داشتن امکانات خبرنگاری و هنر و پایبندی به شرایط و ضوابط لازم در حوزه ی خبر و گزارش ، آن را از طریق مطبوعات ،رادیو، تلویزیون و خبرگزار ی به اطلاع مردم برساند. با توسعه و پیشرفت فناوری امروز، اطلاع رسانی چهره ی دیگری به خود گرفته است. هیچگاه فردی که دارای ضبط صوت یا موبایل و هر نوع امکانات لازم برای تهیه خبر است واقدام به پخش تصاویر، گزارش و خبر میکند را نمیتوان خبرنگار نامید. خبرنگار بازوی رسانه محسوب میشود همان طوری که رسانهها مکلفند و موظفند در تقویت و ایجاد صلح جهانی و تفاهم بینالمللی تلاش کنند و پایههای اخلاقی و اجتماعی را بگسترانند خبرنگاران هم باید تلاش و کوشش خود را به کار گیرند تا اخبار و گزارشی را به مردم انتقال دهند که صحیح ، دقیق و معتبر باشد.
متقن نویسی حکم می کند که خبرنگاران منابع و اصل اطلاعات را در ارائه خبر و گزارش مطرح کنند تا مبادا اطلاعات ارائه شده تحریف و یا سرقت ادبی بوده باشد. از دیگر وظایفی که خبرنگار دارد آن است اطلاعاتی که ارائه میکند و گزارشی که منتشر میکند باید دقیق و منصفانه باشد و دور از جبههگیری و به تصویر کشیدن جوانب مختلف یک موضوع بدون طرفداری از این یا ان باشد. خبرنگار و گزارشگر باید در قضاوت دقیق باشد آن هنگامی که خبر و گزارش و هر اطلاعاتی را تنظیم میکند واقعگرایی باید در گزارش موج زند. مطلبی که بسیار مهم است و هم به رسانه ارتباط دارد و هم به خبرنگار آن است که خبری که توسط خبرنگار تنظیم میشود باید دارای ویژگیهایی باشد تا توجه مخاطبان را به خود جلب کند. خبری مناسب و خوب ارزیابی میشود که به صورت صادقانه منتقل شود . درغیر این صورت مردم کم کم هم درنویس وهم در خبر رسان شک میکنند و دیگر خبر را از طریق او پیگیری نمیکنند.
مهمترین ویژگی یک خبرنگار آن است که نخست ذوق و استعداد برای این حرفه داشته باشد . آن چیزی که کارسخت وطاقت فرسا ی خبرنگاررا آسان وقابل تحمل می کند داشتن عشق ،علاقه و ذوق برای فعالیت در این حرفه است. علاوه بر این خبرنگار باید از حوصله زیاد و نگاه دقیق و موشکافانهای برخوردار باشد. او نباید احساسات خود را در نوشتن اخبار و گزارش دخالت دهد. از دیگر ویژگی یک خبرنگار سرعت در تصمیم گیری و انتقال سریع خبر میباشد. بدیهی است مخاطبان به دنبال خبر خبرنگار یا رسانهای هستند که اخبار و گزارش را سریع تر و در عین حال درست تر از دیگران به گوش و چشم مردم مخابره کند. باید توجه کرد که هرگز نباید صحت و درستی اخبار را فدای سرعت انتشار آن کرد.
از دیگر ویژگی یک خبرنگار حق محوری و حق طلبی و حقگویی میباشد. این مهم ترین ویژگی یک خبرنگار است. در دنیای امروز که همه چیز قابل خرید و فروش است از رسانه گرفته تا خبرنگار . اکنون بر روی هر چیزی معامله صورت میگیرد و مهم ترین چیزی که در دنیای امروزدرمعرض خرید و فروش است مغزها است ونیز به کارگیری استعدادها علیه کشورها. مهمترین چیزی که در یک خبرنگار باید وجود داشته باشد وطن دوستی است. چراکه اونیزسرباز ونگهبان فرهنگ وافکارعمومی جامعه است .بنا براین علاقمند بودن به وطن و دوست داشتن مردم خودهدف غایی خبرنگاران است. مهم آن است که نتایج این حرفه ی مقدس برای کشور، مردم و ملت خویش به کار گرفته شود. قلمی که خداوند آن را مقدس دانسته است وآن را برابر با خون شهداقلمداد کرد قلمی است که درخدمت
کشور ، دین ، آیین و مردم باشد.
نباید احساس کرد که خبرنگاران در حوزه کاری خود هیچ مشکلی ندارند آنان کسانی هستند که واقعیتهای جامعه ، مشکلات و تنگناهای آن را به طور صادقانه و بدون هیاهو و فرافکنی بازتاب میدهند تا از این رهگذر توسعه ی کشور گسترش یابد. مشکلاتی که آن ها با آن دست و پنجه نرم میکنند نبود ثبات و امنیت شغلی فقدان بیمه و مسکن ، نبود امکانات مناسب برای فعالیت رسانهای، نبود ارزیابی قوی و نگاه اشتباه به خبرنگاران است. خبرنگاران همانهایی هستند که با از خود گذشتگی سختیها را تحمل میکنند و با واژه واژهای که مینگارند درد و رنج مردم را بازتاب میدهند با آن که خود با کوهی از مشکلات مواجه هستند و در مسیر کاری خود به دادگاه از آن ها شکایت میشود و گاهی توهین میشوند اما خللی در عزم و رسالتشان ایجاد نشده و پر صلابت به روشنگری جامعه میپردازند. همه میدانند و میدانیم برای حل مشکل خبرنگاران هیچ آستینی بالا زده نشده و برای رفع نیاز آن ها اقدام نگردیده مصائب آن ها مثنوی ۷۰ من کاغذ است که از سالی به سال بعد انتقال می یابد.
چند نکته را ما همواره درباره خبرنگاران میشنویم و همواره هم تکرار میشود.
یک نکته آن است که اینان پل ارتباطی بین مردم و مسئولان هستند. اینان رکن چهارم دموکراسی هستند. وبالاخره اینان پیش قراولان تبیین همه کاستیها و کمبودهای جامعه بوده و هستند. همه ی این ها در روز خبرنگار به چشم میآیند و روز بعد از آن فراموش میشوند. برخی از کارشناسان بر این باورند که ایجاد شرایط شغلی مناسب برای خبرنگاران رابطه ی مستقیمی با اطلاع رسانی کشور دارد. یعنی هر اندازه چالشهای فراروی خبرنگاران کمتر شود آن ها با فراغ بال بیشتر به مباحث کلان جامعه میپردازند. یکی از مشکلاتی که مهم به نظر میآید و سراسر کشور در این موضوع مشترک هستند وآن روشهای حرفهای و تخصصی است که نیازمند امکانات برای فعالیتهای رسانهای است. این آموزش میتواند آنان را در عرصه فعالیت توانمند تر نماید. مشکلات معیشتی از قبیل نداشتن بیمه و مسکن امنیت شغلی از دیگر مشکلات است. باید طرحی به اجرا گذاشته شود که خبرنگاران واقعی از خبرنگاران غیر واقعی و یا حداقل خبرنگارانی که دورهای را نگذراندند و صرفاً نام آن را به یدک میکشند از هم جدا شوند. باید گفت این خواسته وتوقع از حداقلهاست.
یکی از مشکلاتی را که خود خبرنگاران همواره بیان میکنند آن است که وعده های دقیقی از مسئولان دریافت نمیکنند. بسیاری از مدیران جوابگو نیستند. وبالاخره چارچوب مشخصی برای ورود به حرفه خبرنگاری نیست و شاید از مهمترین مشکلات خبرنگاران که عمده ی آن ها به سرانجام نمیرسد این است که به سبب نداشتن اتحادیه یا صنف مشکلات آن ها کماکان باقی مانده و هر سال آن را مطرح میکنند ولی این نیازها برطرف نمیشود چون کسی پیگیر آن نیست. نه صنفی دارند و نه انجمنی که پیگیری کند. در سالهای اخیر مسائل جناحی و سیاسی خانه ی مطبوعات را به یک مرکز بیاثر و خنثی تبدیل کرده است و صرفاً در برخی از مناسبتها مانند روز خبرنگار فعالیتهای نمایشی انجام میدهند.
روزنامه #گویه / شماره 2219 سه شنبه 17 / مرداد 2 140 شمسی
https://astanebaharestan.ir/2023/08/07/%D9%BE%DB%8C%DA
https://www.gooyeh-qom.com/wp-content/uploads/2023/08/gooyeh_2219.pdf
https://www.facebook.com/photo/?fbid=765009975627273&set=a.522589609869312
https://www.facebook.com/photo?fbid=2616220161859909&set=a.110258309122786
https://twitter.com/hizxScBVEQrqf9W/status/1689375457853222912/photo/1