عدالت وامید آفرینی با مالیات عادلانه

عدالت وامید آفرینی با مالیات عادلانه

سید محمد حسین دریاباری

روز شنبه ۲۱ بهمن ۱۴۰۲ بود که حسین نیروبخش مدیر کل امور مالیاتی استان قم در جمع خبرنگاران به نحوه فعالیت اداره امور مالیاتی و نحوه دریافت آن مطالبی را ایراد کرد.وی که به نظرمی رسد مدیری با تجربه باشد می گوید: انقلاب اسلامی در طول این 45 سال ثمرات زیادی برای کشور در حوزه‌های مختلف داشته است که رشد درآمدهای مالیاتی ، بخشی  از این دستاوردهاست.

ایام‌الله دهه فجر فرصت مناسبی است تا مدیران دستگاه‌ها به تبیین دستاوردهای انقلاب اسلامی بپردازند تا مردم از کارآمدی نظام مطلع شده و در برابر هجمه‌های منفی و تبلیغات دشمنان در امان باشند.

امروز در حوزه مالیات اتفاقات مثبتی در کشور رقم خورده است و درآمدهای کسب شده صرف توسعه زیرساخت شهرها و روستاها می‌شود،

کسب‌وکارهای اینترنتی همچون سایر کسب‌وکارها در فضای حقیقی مورد بررسی قرار گرفته و مشمول مالیات می‌شوند. اما درخصوص بلاگر‌ها در فضای مجازی فعلا موردی در استان قم نداشتیم اما دولت در قانون بودجه 1403 درخصوص آن تصمیماتی گرفته و فعالان فضای مجازی نیز مشمول مالیات می‌شوند.  سپس خبرنگاران اقدام به پرسش‌هایی در حوزه مالیات نمودند. ایشان هم برابر ضرورت‌ها و امکانات و محاسباتی که داشت به این پرسش‌ها پاسخ داد. تردیدی وجود ندارد که دریافت مالیات بر پایه قانون تبیین می‌شود. مجلس شورای اسلامی به عنوان قوه قانونگذار قوانینی در این خصوص وضع  و معین می‌کند که چه کسانی باید مالیات بپردازند وچه طبقاتی از پرداخت مالیات معاف هستند.؟ با بررسی تاریخچه حکومت داری و اداره اجتماع  می توان دریافت مالیات از دیر هنگام رایج بوده است. بنابراین در این خصوص نیازی به ادله و اقامه استدلال نیست. هرچه زمان به جلو می‌رود نحوه دریافت مالیات مدرن‌تر و کارآمدتر می‌شود .به موازات این پیشرفت و تکامل تکنولوژی فرار مالیاتی نیز مدرن‌تر و به روزتر می‌شود تقریبا همه مردم به این نکته آشنا هستند. مالیات پرداختی الزامی و بلاعوض است که از سوی صاحبان مشاغل ، املاک ، تولید کنندگان و حتی مصرف کنندگان به دولت پرداخت می‌شود تا هزینه‌های عمومی دولت از این طریق تامین شود. دولت‌ها می‌توانند از امور متعددی در کشور مالیات دریافت کنند که ما بدان نمی‌پردازیم و دیگر این که مالیات می‌تواند مستقیم باشد یا غیر مستقیم. ما در این حوزه هم بحث چندانی نداریم زیرا این مباحث مربوط به کارشناسان در حوزه امور مالیاتی است. آنچه که ما درباره آن بحث می‌کنیم آن است که چگونه مالیات دریافت کنیم تا مهم‌ترین هدف که قسط و عدالت است در جامعه مراعات شود؟ نکته دیگر این که چگونه فرهنگ سازی کنیم که نیازی به فرار مالیاتی نداشته باشیم و مردم با میل و رغبت و با اطلاعات دقیق اقدام به پرداخت آن کنند.؟ در این امور هرچه سخن گفته شود نتیجه ی بسیار مناسب به همراه دارد به عبارتی دیگر ما باید برای این دو موضوع فرهنگ سازی کنیم که همه احساس کنند پرداخت مالیات وظیفه عمومی است و فرار در آن راه ندارد. یکی  ازپرسش ها  از مدیر کل امور مالیاتی این بود که چه میزان فرهنگ سازی شده تا نیاز به ابزار فشار در حوزه مالیات نداشته باشیم؟ مدیر کل امور مالیاتی با اشاره به کارکرد مطبوعات ورسانه ها تأکید کرد که رسانه‌ها و مطبوعات می‌توانند بازوی توانمندی در این حوزه باشند.ایشان هم براین باوراست که موضوع فرهنگ سازی باید جدی گرفته شود و آن را امری مهم ارزیابی کرد. پرداخت نکردن مالیات در صورتی که شرایط پرداخت را داشته باشند و بخواهند از این امر شانه خالی کنند ظلم به جامعه خواهد بود. در این خصوص هم امور مالیاتی و دستگا‌های مربوطه مسئولند تا ظلم و ستمی به جامعه وارد نشود و استثنایی صورت نگیرد. کسانی که قدرتمند هستند و توانایی‌های بالایی دارند از گردونه پرداخت مالیات  معاف نشوند. قوانین در این امر باید به اندازه ای جدی وبازدارنده  باشد تا از پرداخت مالیات سر باز زنند. درصورتی که قوانین بازدارندگی لازم را نداشته باشد ظلم مالیاتی تحقق پیدا می‌کند. عدالت مالیاتی هم زمانی تحقق می‌یابد که همگان بر اساس یک اصول و قواعد عمل کنند و استثنا ها برپایه معیارها باشد تا این که به اکثریت مردم ظلم روا نشود از نگاه برخی فلسفه مالیات ایجاد عدالت اجتماعی است. این نوع برداشت از مالیات ، از افراد با درآمد بیشتر اخذ می‌شود تا برای افراد با درآمد کمتر هزینه شود تا جامعه به عدالت نزدیک‌تر شود. فلسفه مالیات از نگاه اسلام نیز این است. کارشناسان  بر این باورند که  اگر این مفاهیم فرهنگ‌سازی شود احدی ازپرداخت مالیات سرباز نمی‌زند و شاید به کارگیری امکانات بسیار فراوان هم ضرورتی نباشد و در نتیجه ابزار فشار به دلیل فرهنگ‌سازی روز به روز کاهشی خواهد بود. شاید یکی از بهترین راه‌ها برای کشورهایی که متکی به نفت هستند این باشد که از اقتصاد نفتی به تدریج بیرون آمده و از طریق توسعه تولید و درآمد از طریق مالیات اقتصادی سالم و مولد را تجربه کنند و اتکا به نفت به عنوان امری مضر تلقی شده و با تولید ثروت، نفت را برای آیندگان ذخیره کنند. زیرا نفت و گاز و سایر انرژی‌های فسیلی روزی به اتمام می‌رسد و کشورهایی که تنها از این طریق اداره امور را پیش رو داشتند چیزی جز بن‌بست نخواهند داشت. کارگزاران دولت ، تصمیم گیران و تصمیم سازان در این عرصه هم باید به مردم اطمینان خاطر دهند که این مالیات صرف سازندگی جامعه می‌شود . مردم اگر احساس کنند که پرداخت مالیات بهبودی در معیشت آن ها ایجاد می کند بدون شک پیشگام در این حوزه برای پرداخت خواهند بود و اگر خدای نا کرده احساسی غیر از این به وجود آید باید در سیستم اخذ مالیات بازنگری شود. وقتی که مردم می‌بینند در

بخش‌های عمومی مانند بهداشت راه ها و سایر امکانات رفاهی بهبود حاصل می‌شود و دسترسی به امکانات لحظه به لحظه بهتر می‌شود بدون شک آن را نتیجه فعالیت دولت ارزیابی می‌کنند که از طریق مالیات و درآمد عمومی حاصل شده است .همین امر مردم را ترغیب می‌کند فعالانه به کمک دولت بشتابند و در پرداخت مالیات با روی گشاده استقبال کنند. زیرا دریافتند که هرچه دولت انجام می‌دهد برای آن ها است.

نکته‌ای که نباید از ذهن‌ها دور شود این است که رسانه‌های بیرون و معاند همواره به دنبال سیاه نمایی هستند تلاش می‌کنند کوه را کاه جلوه دهند و کاه را کوه جلوه دهند کارهای انجام شده را ناچیز  بشمازند و اشتباه کوچک را بزرگ جلوه دهند. در این صورت رسالت مسئولان این است که تلاش کنند کارهای مثبتشان به خوبی بیان شود و کارهای منفی صورت نپذیرد در این صورت امیدها فراوان و همواره رو به افزایش خواهد بود. بنابراین اگر مالیات صرف بازسازی و  احداث تاسیسات زیربنایی گردد بدون شک مردم راضی بوده و از آن استقبال می‌کنند و در حوزه اخذ مالیات اگر صاحبان ماشین‌های لوکس و خانه‌های لوکس از مالیات فرار نکنند و مالیات بپردازند بدون شک شرایط متفاوت خواهد بود. اگر حاکمیت با قاطعیت با دارندگان خانه‌های متعدد و ماشین‌ها گران قیمت واختلاسگران برخورد عادلانه کرده وردمال و مالیات مناسب دریافت کند و مردم هم نتیجه ی آن را در خیابان‌ها و کوچه‌ها و بازارها مشاهده کنند شرایط به گونه ای دیگر خواهد بود. اکنون شما شهر قم را ظرف ۱۰ سال اخیر ملاحظه می‌کنید تفاوت آن نسبت به گذشته  زمین تا آسمان است. بدون شک با درآمدهای مختلف این شهر به شهری قابل قبول تبدیل شده است و باید از مدیرانی که چنین حرکت‌هایی را به ثمر رساندند تقدیر و تشکر کرد تا بقیه  مدیران ازاین شیوه ی موفق االگوگیرند.

چاپ شده درروزنامه گویه درتاریخ سه شنبه 24 بهمن 1402 شمسی / 3 شعبان 1445 / 13 فوریه 2024 میلادی / سال نوزدهم/ شماره 2346