دولت سیزدهم سازوکار نشاط و رقابت مطبوعات و رسانه ها رافراهم می کند؟
سید محمدحسین دریاباری:
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که در سفر رییس جمهور به قم وی را همراهی میکرد با اصحاب رسانه در سالن اجتماعات اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی دیدار و گفتگو کرد.
به گزارش روزنامه «گویه»، این دیدار و گفتگو که بسیار صمیمانه بوده مطالب بسیاری مطرح شده است. دراین نشست مدیران رسانه های استان قم به بیان دیدگاهها و مشکلات و دغدغه های اصحاب رسانه پرداختند و به موضوعات متعدد و گوناگونی اشاره کردند.
مشکلات زیادی که اکنون رسانه ها در باره یآن سخن میگویند و با آن دست و پنجه نرم میکنند. معیشت خبرنگاران، مشکلات بیمه ای، مشکلات اقتصادی، مشکلات جریان های قم هراسی و هجمه دشمنان به قم و فرهنگ تشیع از مسائلی بوده که بدان پرداخته شده است.
یکی از نکات مهمی که در این نشست مطرح گردید این بود که رسانهها از نشاط برخوردار نبوده و رقابتی نیز نیستند. ضرورت اقتضا میکند نشاط در رسانهها و رقابت بین آن ها ایجاد شود تا فعالیت های آن ها تاثیرگذارگشته و شکل مناسبی پیدا کند.
از دیگر مسائلی که مطرح شد امنیت شغلی اصحاب رسانه، ساماندهی وضعیت روزنامههای سراسری و مشکلات مالی جهت تهیه کاغذ بوده که مدیران روزنامه ها بدان اشاره کردند. از جمله چیزهایی که در این جلسه غایب نماند و مطرح شد لزوم تغییر در اساسنامه ی خانه ی مطبوعات وبالاخره اعطای وام جهت تهیه تجهیزات عکاسان بوده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در فرصت کوتاهی که داشت به بخشهایی از این مطالب که دغدغه برای اوهم بود پرداخته و گفت: این مطالبی که اصحاب رسانه درقم بیان کردند دغدغه ها و مشکلاتی است که در حوزه ی فعالیتهای رسانهای وجود دارد و چیز جدیدی نیست و بلکه همه ی اصحاب رسانه در تمام استانها و در تمام نقاط کشور با آن دست به گریبانند.
دکتراسماعیلی گفت: که همه تلاش های ما معطوف به آن شده که لااقل بتوانیم بخشهایی از این مشکلات را که رسانهها با آن دست و پنجه نرم می کنند حل کنیم. به نظر میرسد اصحاب رسانه به چند نکته دقیق توجه نکرده اند یکی از مشکلات رسانهها درقم صنفی است و میتوانند از طریق قانونی حل کنند و بار مشکلات دولت را کمتر کنند در استان قم و یا هر استان دیگر که هیچ تشکل فراجناحی وجود ندارد که موضوعات را صنفی بنگرد بدون شک با مشکلات عدیده ای مواجه خواهند شد. آن چه که الان پیداست بخشیاز رسانهها در قم با امکانات دولتی وبودجه عمومی اداره میشوند چه مشکلات وجود داشته باشد و چه نداشته باشد، به نحوی از انحا اداره خواهند شد و تعطیل بردار نیستند نظیر برخی از خبرگزاری ها و مطبوعات.
اما رسانه های استانی چه مکتوب و غیرمکتوب بدون شک با مشکل مواجه خواهند بود زیرا نه هزینه دولتی در اختیار دارند نه از جایی تامین می شوند بلکه به حمایت دولت وابسته هستند این دسته از رسانه ها چاره ای جز ایجاد یک تشکل صنفی ندارند که با این تشکل صنفی که قانون می تواند از آنان حمایت کند بخشی از مشکلات خود را چاره جویی کنند. عمده ترین مشکل رسانه ها این است که نمی توانند در یک جا و یک تشکل متمرکز شوند و خود را از حمایت های بخش هایی از مراکز سیاسی دور نگه دارند و به واقعیتی بپردازند که در جامعه وجود دارد اکنون پرسشی مطرح می شود که همکاران و اصحاب رسانه از وزیر می پرسند که ما در استان مرکز قضایی مخصوص به رسانه نداریم این شاید مشکلی باشد که بسیاری از استانها چنین موضوعی را داشته باشند و اگر مطالب، حقوقی و برپایه مبانی حقوقی منتشر شود بدیهی است که مشکلات آن کمتر خواهد شد و اما مهم تر از آن این که در مجموعه ی رسانه ها چه میزان افراد، در حوزه ی حقوق مطبوعات و رسانه ها آشنا هستند و یاوکیلی قوی دراین حوزه وجود دارد تا بتوان باآنان به مشورت پرداخت تا ازاین رهگذراندکی از مشکلات کاست. تا مادامی که اصحاب رسانه و خبرنگاران در یک تشکل واحد بدون توجه به مرزبندی های سیاسی گرد هم نیایند و از همه ی ظرفیت های اصحاب مطبوعات برای رهایی از مشکلات بهرهبرداری نکنند نه دکتر اسماعیلی و نه هر کس دیگری نمی تواند همه ی مشکلات اصحاب رسانه را مو به مو حل کند.
وقتی که در شبکه های اجتماعی گروه های مختلف وابسته به اصحاب رسانه وخبرنگاران رانگاه میکنیم و اظهارنظر خبرنگاران و برخی از مدیران رسانهها را می بینیم هیچ پیوندی بین آنان جز تفرقه چیز دیگری نمی توان مشاهده کرد. تا همه تفرقه ها به اتحاد تبدیل نشود و یک تشکل قوی صنفی فارغ از جناح های سیاسی به وجود نیاید این مشکلات نه که کاسته نمیشود بلکه رو به افزایش هم خواهد بود. جناب وزیر گفتند میزان مراجعه به روزنامه ها بسیار کاهش یافته است باید از جناب وزیر پرسید اگرچه شما تازه آمده اید آیا اسلاف شما در اینباره فکر کردند؟ مگرسرنوشت روزنامه های مکتوب کشور های دیگر به سرنوشت روزنامههای ایران دچار شده است به یقین این گونه نیست بسیاری از کشورها هستند که روزنامه هایی با تیراژ بالا دارند و مردم از خواندن آن استقبال می کنند این که مردم روزنامه نمی خوانند چه عاملی دلیل عمده آن است ؟ نداشتن مطالب مناسب، بازنبودن فضا، نبودن امکانات، کدام یک عامل تاثیر گذار در عدم مراجعه مردم به روزنامه هاست؟
این که ما روزنامه ها را تعطیل کنیم مشکلی حل نمی شود اگر بتوانیم روزنامهها را دایره نگه داشته باشیم و فضای مجازی که غالباً اخبار ناصحیح و مشکلآفرین ایجاد میکنند را محدود کنیم هنر کرده ایم برخی براین باورند که دولت به جای محدود کردن اینترنت به داد فضای مجازی برسد. شبکههای اجتماعی که جز دروغ و انتشار خبرهای نامناسب کار دیگری از آنان ساخته نیست را زیرذره بین قراردهند رسانه هایی که نه دارای شناسنامه اند ونمی توان پیگیری کرد. اما اگر به تقویت رسانه های شناسنامه دار بپردازد هم اعتماد مردم را به دست می آورد و هم فضای مناسبی برای مراجعه به رسانه های دارای شناسنامه خواهد بود. در کشور ما یک چیز بسیار پیدا و آشکار است تعطیل کردن چیزهایی که نباید تعطیل شود. حال باید توان دولت را دید و زمانی نگذشته باید زمانی بگذرد تا ببینیم در عرصه ی فرهنگ چه قدم های موثری برای تقویت رسانه ها برخواهند داشت. درباره خانه مطبوعات هم اصحاب رسانه سخن گفتند و هم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اما آن چه که مهم است این است که خانه ی مطبوعات هم میتواند بخشهایی از مشکلات را حل کند اما خانه مطبوعاتی که مستقل باشد و اصحاب رسانه خود بدون توجه به جناح های سیاسی آن را برپا و انتخاب کنند و وظایف اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی صرفاً مجری برنامه ها باشد نه دخیل در آن. شاید در این صورت می تواند به بخشی از مشکلات رسیدگی کند. نکته ی دیگری که هم اصحاب رسانه به آن پرداختند و هم وزیر درباره ی آن سخن گفت ازدیاد مجوز رسانه بوده که وزیر به این نکته اشاره کرد که چهل خبرگزاری وجود دارد حال باید دید این خبرگزاری ها چه نقشی دارند؟ اگر تعداد آن به ده خبرگزاری برسد ولی با نیرومندی خاص و توانمندی ویژه عمل کنند آیا موثرتر نیست؟ موضوع درحوره تارنماها و روزنامه ها نیز چنین می باشد به اندازه ای مجوز به تارنماها و روزنامهها دادند که حتی آنهایی که با خود اتکایی تا این لحظه به حیات ادامه دادند در حال تعطیل شدن می باشند. در صورتی روزنامه ها و سایت ها می توانند ادامه حیات دهند و خوب فعال باشند که امکانات داشته و قدرت تحلیل داشته باشند و مراجعه کننده فراوان و این هم در صورتی است که تعداد آنها در حد نیاز باشد. امیدواریم مجوزها تعطیل گردد و رتبهبندی رسانهها با شدت ادامه یابد تا کسانی که واقعاً به دنبال توسعه و گسترش فرهنگ هستند و آن را صرفاً شغل نمی بینند به حیات خود ادامه دهند و مهم تر این که قوانینی که می تواند به حوزه رسانه ی مکتوب و غیرمکتوب کمک کند به موقع اجرا گذارده شود نظیر آن چه که اکنون اعلام شد «کد کارگاه» حداقل این نکته را خاطر نشان می کند که حمایت دولت لااقل فوایدی برای دولت دارد و عدهای را لااقل به حداقل زندگی مشغول می نماید مجموعه اظهارات وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در عین این که بسیار خوش بینانه بوده به نظر می رسد دقیق و منصفانه هم بوده و امیدواریم که بتواند با امکانات و تسهیلاتی که در اختیار دارند به وعده هایی که داده و قوانینی که بدان اعتقاد دارند رسانهها را در توسعه ی فرهنگ تقویت می کند اجرا و اعمال کنند.
چاپ شده درروزنامه گویه شماره1864 مورخ12/10/1400